به گزارش جریان آنلاین (/)؛ محمدرضا عارف، معاون رئیس‌جمهور در جلسه کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه با اشاره به اینکه چالش و بحران دریاچه ارومیه مربوط به یک استان نیست و این مسئله ملی باید با راه‌حل‌های ملی نیز حل شود، تأکید کرد: راهی جز اجماع نخبگانی برای نجات دریاچه ارومیه وجود ندارد و از دانشگاهیان، نخبگان و کارشناسان برجسته این حوزه انتظار داریم نقد همراه با پیشنهاد و راهکار ارائه دهند.
لزوم عزم ملی برای نجات دریاچه ارومیه
معاون رئیس‌جمهور تأکید کرد: اگر احیا و نجات دریاچه ارومیه مسئله‌ای ساده بود در دوره‌های قبل نیز چنین جلساتی تشکیل شده بود و این مسئله حل می‌شد. جالب است کسانی که خود در گذشته مسئولیت داشتند اکنون نقد می‌کنند البته با کمک دانشگاهیان و برجستگان علمی و با یک عزم ملی امید به حل این چالش داریم.
عارف با قدردانی از دانشگاه‌های شریف و تهران در کنار دانشگاه‌های منطقه شمال غرب برای ارائه راهکارهای علمی و عملیاتی نجات دریاچه ارومیه، اضافه کرد: باید با توجه به مشکلات و شرایط کشور و همچنین شرایط اقلیمی سال‌های گذشته مسئله دریاچه ارومیه حل شود چراکه بر این باوریم که موجودی زنده و بانشاط به نام دریاچه ارومیه داریم و باید اثربخشی آن را در کل کشور ببینیم.
علت خشکی دریاچه ارومیه
معاون رئیس‌جمهور با اشاره به تبعات خشکی این دریاچه در کوتاه‌مدت برای زمین‌های حاصلخیز شمال‌غرب کشور و همچنین سایر استان‌ها با توجه به مسیر وزش باد، تغییر اقلیم، برداشت بی‌رویه آب بالادست و پایین‌دست سدها و مخازن آبی حوضه آبریز دریاچه، توسعه بی‌رویه زمین‌های کشاورزی و حفر چاه‌های غیرمجاز را از مهم‌ترین عوامل دامن زدن به خشکی دریاچه ارومیه برشمرد و اظهار کرد: اصلاح الگوی کشت، برخورد با حفر چاه‌های غیرقانونی، جلوگیری از برداشت‌های غیرمجاز و بهره‌گیری از توانایی‌های تشکل‌های مردمی از مهم‌ترین راه‌حل‌های مهم و کوتاه‌مدت در نجات دریاچه ارومیه است.
عارف با اشاره به تغییر اقلیم و کاهش ۳۲ درصدی بارش در کشور از متوسط بلندمدت ۲۴۸ میلی‌متر به ۱۵۲ میلی‌متر در سال آبی گذشته، گفت: با توجه به آخرین گزارش‌های سازمان هواشناسی، میزان بارش در حوضه‌های آبریز از میانگین سال‌های قبل پایین‌تر است و نگرانی‌هایی نیز در خصوص مخازن آبی سدهای منطقه وجود دارد که باید با توجه به چنین شرایطی اقدامات متناسب در نجات دریاچه ارومیه اتخاذ شود.
معاون اول رئیس‌جمهور، برداشت بی‌رویه آب از سدها و همچنین توسعه زمین‌های کشاورزی را از دیگر عوامل مهم خشکی این دریاچه دانست و تأکید کرد: باوجود همه اقدامات برداشت‌های بی‌رویه ادامه دارد و باوجود مسدودسازی چاه‌های غیرمجاز، چاه‌های جدیدی حفر می‌شود که باید نظارت‌ها و برخوردهای لازم برای اجرای مصوبات این کارگروه در این زمینه افزایش یابد.
عارف همچنین به افزایش کاشت محصولات باغی و صیفی‌جات در حوضه آبریز دریاچه ارومیه اشاره و اضافه کرد: تولید و صادرات محصولات باغی به قیمت هدر رفتن آب است که بسیاری از این محصولات نیز اتلاف می‌شود، البته سرمایه‌گذارانی در منطقه کارخانه‌هایی برای فرآوری محصولات باغی و تولید کنسانتره احداث کرده‌اند تا محصولات باغی تلف نشود اما باید دید با توجه به اهمیت نجات دریاچه ارومیه می‌توانیم الگوی کشت گذشته را ادامه دهیم یا خیر؟
وی با تأکید بر اینکه احیاء و زنده ماندن دریاچه ارومیه مهم‌ترین مسئله کشور است، گفت: وزارت جهاد کشاورزی اصلاح الگوی کشت در منطقه حوضه آبریز این دریاچه را به‌طورجدی پیگیری کند و استانداران نیز با قاطعیت اجرا کنند.
توجیه نبودن عده‌ای در خصوص خشکی دریاچه ارومیه
معاون اول رئیس‌جمهور گفت: مصوبات کارگروه علمی دریاچه ارومیه زمانی اجرا می‌شود که به یک اجماع ملی برسیم و هنوز عده‌ای در خصوص خشکی دریاچه ارومیه توجیه نیستند و همچنین عوامل دولتی و انسانی را به دلیل برخی اقدامات اشتباه مقصر می‌دانند تا جایی‌که طبق برخی گزارش‌ها پل احداث شده بر روی این دریاچه در خشکی چشمه‌های اطراف مؤثر بوده است.
عارف با تأکید بر اینکه مسئله حیاتی کشور و منطقه نجات دریاچه ارومیه است که باید اصلاح الگوی کشت و برخورد با چاه‌های غیرقانونی با جدیت دنبال شود و گزارش‌ها نشان می‌دهد که یک‌ونیم برابر چاه‌های مسدودی، چاه‌های جدیدی حفر شده است، افزود: باید تشکل‌های مردمی و محیط زیستی را به میدان بیاوریم و هر جا که به مردم میدان دادیم موفق شدیم و پیروزی ما در دفاع مقدس هشت‌ساله نیز به این دلیل بود که یک جوان بسیجی با تلاش و انگیزه به میدان آمد و پس‌ازآن رده‌های نظامی را طی کرد.
استفاده از تشکل‌های محیط زیستی برای نجات دریاچه ارومیه
معاون اول رئیس‌جمهور بابیان اینکه باید از توانایی‌ها و ظرفیت‌های تشکل‌های محیط زیستی برای نجات دریاچه ارومیه استفاده کنیم، خاطرنشان کرد: تشکل‌های محیط زیستی به دلیل برخی برخوردهای امنیتی که در گذشته با آن‌ها شد، شاید انگیزه‌ای برای ورود به حل مسائل محیط زیستی و به‌ویژه نجات این دریاچه نداشته باشند و احتیاط می‌کنند که باید با اتخاذ سازوکارهای لازم زمینه ورود مردم منطقه و این تشکل‌ها را فراهم کنیم.
عارف احداث سدها در حوضه آبریز دریاچه ارومیه فراتر از نیازهای آب شرب را کم‌لطفی به حقابه محیط‌زیست منطقه برشمرد و اظهار کرد: بخش مهمی از آب‌های پشت سدها و رودخانه‌ها برای کشاورزی استفاده شد و این سؤال مطرح می‌شود که وقتی حقابه دریاچه تخصیص داده نمی‌شود اما احداث سد اقدام درستی است یا خیر؟ که درنتیجه آن کشاورزان به افزایش کاشت محصولات باغی تشویق می‌شوند و زمانی که مخازن آب پشت سدها کاهش می‌یابد از دولت مطالبه می‌کنند.
وی اضافه کرد: سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور می‌تواند در نجات این دریاچه میدان‌داری کند و در کنار آن نیز طرح بارور کردن ابرها در حوضه آبریز دریاچه ارومیه با هدف نجات این دریاچه با جدیت دنبال می‌شود.
پیگیری جدی در پیشرفت عملیاتی شدن طرح‌های نجات دریاچه ارومیه
معاون اول رئیس‌جمهور از دبیرخانه کارگروه ملی دریاچه ارومیه خواست تا علاوه بر پیگیری جدی اجرای این مصوبات جلسات این کارگروه هر دو ماه یک‌بار برای ارزیابی میزان پیشرفت عملیاتی شدن طرح‌های نجات دریاچه ارومیه برگزار شود.
عارف تأکید کرد: باید مسئولیت خودمان را در برابر مسئله مهم و ملی نجات دریاچه ارومیه به‌طور کامل انجام دهیم.
بنا بر گزارش ایرنا، در این جلسه دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه، گزارشی از اقدامات این کارگروه در دولت چهاردهم شامل همکاری با دانشگاه‌ها، برگزاری همایش‌ها و بهره‌گیری از نظرات نخبگانی، برنامه‌ریزی برای بارورسازی ابرها، زمینه‌سازی برای ورود سرمایه‌گذاران علاقه‌مند در اجرای طرح‌های نجات دریاچه، فعال شدن مرزها برای جایگزینی درآمد مردم منطقه و حمایت‌های لازم از کشاورزان ارائه کرد.
در ادامه نیز گزارش سازمان هواشناسی گزارشی از تحلیل بارش، دما و خشک‌سالی حوضه دریاچه ارومیه ارائه کرد و سازمان حفاظت محیط‌زیست نیز آخرین وضعیت دریاچه ارومیه را طی گزارشی ارائه کرد و حاضرین این جلسه به بررسی میزان پیشرفت اجرای مصوبات جلسات قبلی این کارگروه و طرح پیشنهادات و راهکارهای جدید در خصوص نجات دریاچه ارومیه پرداختند.
پایگاه خبری جریان/ جریان آنلاین (/)